سلام
من دختري هستم 21 ساله . به شدت از ضعف اراده رنج مي برم . شروع هر کار بيش از حد برام سخته ، حتي اگه بتونم شروع کنم هيچ وقت نمي تونم کاري رو تموم کنم . اين ضعف اراده در همه ي جنبه ها به من ضربه زده . من تاثيرش رو مخصوصا توي وضعيت درسي ام مي بينم . هر چه قدر دعا مي کنم مستجاب نمي شه ، 6 ساله که هيچ تغييري نکردم ، هيچ مشاوره اي جواب نداده ، من سه سال پيش روانشناس هم رفتم ولي هيچ تاثيري روم نذاشت ، واقعا دارم ديوونه مي شم . حالت هاي عصبي پيدا کردم علائم افسردگي رو دارم . خواهش مي کنم کمکم کنين . من کلي مسائل ديني در اين مورد هم خوندم ولي تاثيري نذاشته، کمکم کنين .
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملي پاسخگويي به سوالات ديني
در تقويت اراده عوامل متعدّدى تأثير گزار هستند كه بايد رعايت شده و با عواملى كه موجب ضعف اراده مىشود مبارزه گردد:
1- اصل مقاومت:
اولين اصلى كه بايد رعايت شود، اصل مقاومت است كه روان شناسان از آن به عنوان "اصل تسليم ناپذيرى" ياد مىكنند. معناى اصل مقاومت آن است كه انسان در برابر شكستها و ناكامىها مقاومت كند؛ زيرا برخى از شكستها زمينه پيروزىهاى بزرگ را فراهم مىكند. يكى از نويسندگان مىنويسد: "هرگاه برايتان مسئلهاى پيش آيد كه به نظر بسيار مشكل، نا اميد كننده و غير قابل حل مىرسد، آنچه شما را تا حصول پيروزى يارى خواهد كرد، اصل "تسليم ناپذيرى" است.(1)
2- اميد داشتن:
دومين اصلى كه نقش بنيادى در تقويت اراده دارد، اميدوارى است. انسان بايد در زندگى با اميد زندگى نمايد. يأس و نا اميدى انسان را از رسيدن به هدف باز داشته و روند زندگى را دچار مشكل مىكند. آن دسته از بزرگان كه قلههاى موفقيت را كسب نمودند، اميد به زندگى داشتند. از سوى ديگر برخى كه در زندگى موفق نبودند، معمولاً نا اميد بوده و يأس در زندگى آنها حكومت مىكرده است. "فيلس سيمولك" مىنويسد: "به كار بردن و نگارش كلمات منفى، ويرانگر و مخرّب است. اين كلمات قفل هايى هستند كه بر درهاى ورودىِ هر راه حلى زده مىشود تا ما را براى شكست آماده كند. بر عكس كلمه "آرى" هيجان مىآورد و تحرك مىبخشد.".(2)
3- مبارزه با عادت ناپسند:
يكى از عوامل مهم تقويت اراده، مبارزه با عادتهاى بد و ناپسند است؛ از اين رو بايد سعى شود با هواهاى نفسانى (كه انسان را به اعمال ناپسند مىكشاند) مبارزه شده و از عادات ناپسند جلوگيرى گردد."ويليام جيمز" روانشناس معروف مىگويد: "يك نه گفتن به عادت بد موجب مىشود شخص براى مدّتى تجديد قوا كند و بدين وسيله ضعف اراده خود را به تدريج بر طرف سازد".(3)در اسلام نيز به مبارزه عليه هواهاى نفسانى كه زمينههاى عادت بد را فراهم مىكند پيامبر اسلام (ص) مي فرمايد:"الشّديد من غلب نفسه؛(4) كسى قوى و با اراده است كه بر هواى نفس خود چيره شود".
4 -تلقين به داشتن اراده قوى:
يكى از عوامل مهم تقويت اراده، تلقين كردن است كه انسان اراده قوى دارد. انسان بايد اين گونه باور داشته باشد كه "من مىتوانم بر مشكلات پيروز شوم. من مىتوانم در امتحان موفق شوم. من اراده قوى و پولادين دارم.در اين خصوص سخنى از ناپلئون شنيدنى است: بايد كلمه نمىشود از قاموس زندگى و از لغت محو گردد و از شنيدن واژههاى نمىشود، نمىتوانم و نمىدانستم (نبايد استفاده كرد)(5)
5- داشتن هدف روشن:
متأسفانه آن عدّه كه دچار ضعف اراده مىشوند و از فعاليتهاى موفقيّتآميز دست بر مىدارند، آنانى هستند كه هدف معيّن و تعريف شده ندارند. اينان فعاليتهاى خويش را نيمه كاره رها مىكنند. براى تقويت اراده بايد اهداف معيّن داشت.
6- تمرين تمركز حواس:
تمرين تمركز حواس يكى از راههاى تقويت اراده است. براى تمركز حواس بايد نظم و انضباط در همه امور زندگى ايجاد كرده و با برنامه ريزى فعاليتهاى خويش را پيش برد.
7- انجام وظايف الهى:
يكى از عوامل مهم تقويت اراده، انجام وظايف الهى و حاضر دانستن خداوند در همه صحنههاى زندگى است. نماز را اوّل وقت خواندن، مقررّات الهى را رعايت نمودن، اجتناب از گناه، هر كدام مهمترين عامل تقويت اراده به شمار مىآيد. كسى كه روزه مىگيرد؛ در واقع با تمام هوسها و رذايل اخلاقى مبارزه مىكند. كسى كه به عبادت خداوند مىپردازد، آرامش روانى پيدا مىكند. آرامش روانى مؤثرترين عامل تقويت اراده است. يكى از بزرگان مىگويد: "خداوند بزرگترين گنج آرامش من است. من ديگر شتاب نخواهم كرد. او به من فرمان داده است كه گاهى بايستم و آرام باشم.".(6)
8- اعتماد به نفس:
خودباورى و اعتماد به نفس نيز عامل مهم تقويت اراده است. اگر انسان استعداد و قابليتهاى خويش را بشناسد و باور كند كه توان انجام خيلى از چيزها را دارد، در تصميمگيرى خويش دچار مشكل نمىشود.
9- بهرهگيرى از سرگذشت انسانهاى با اراده:
خواندن سرگذشت انسانهاى با اراده، عامل تعيين كنندهاى در تقويت اراده است.خواندن زندگى نامه انسانهاى با اراده موجب مىشود كه انسان در برابر عواملى كه موجب ضعف اراده مىشود، مقاومت نموده و عوامل تقويت اراده را تجربه كند، مثلاً يكى از عوامل موفقيت پشتكار است.
علامه امينى (ره) صاحب كتاب ارزشمند الغدير جهت تدوين اين كتاب به كشورهاى مختلف سفر كرد. يكى از سفرهاى وى به هندوستان حدود شش ماه طول كشيد. پس از بازگشت از هند پرسيدند: هواى هندوستان چگونه بود؟ وى پس از اندكى تفكر پاسخ داد: من به دليل اين كه همواره سرگرم مطالعه بودم، نفهميدم هواى آن جا در اين مدّت چگونه بود!
مفسر كبير قرآن، علامه طباطبايى، نمونهاى از افراد با اراده و مصمم است. او در پنج سالگى مادر و در نه سالگى، پدرشان را از دست مىدهند و ممرّ معاش ايشان و برادرشان از كودكى، منحصر به زمين زراعتى در قريه شادآباد تبريز بوده است.
علامه طباطبايى به علت تنگ دستى ناچار مىشود از نجف اشرف دوباره به ايران مراجعت نمايند و ده سال در همان قريه به كشاورزى اشتغال ورزند.(7) با اين وصف ايشان با تلاش پيگير و مجاهدت مستمر توانست تفسيرى به رشته تحرير درآورد كه به جامعيت آن، تفسيرى يافت نمىشود.
در كتاب رمز پيروزى مردان بزرگ از آيتالله جعفر سبحانى و سيماى فرزانگان از رضا مختارى داستانهاى زيادى از بزرگان نقل شده است.
توصيههاى كاربردى براى تقويت اراده :
1 - پيش از انجام هر كارى به جنبهها و آثار مثبت و منفى آن توجه كنيد، زيرا با آگاهى از زيانها يا منافع كارى، انگيزه براى ترك يا انجام كار بيشتر مىشود و به طور طبيعى اراده قوى مىگردد.
2 - همواره سعى كنيد با خواستههاى نفسانى و عادتهاى ناپسند مبارزه كنيد.
3 - خود را به انجام وظايف و تكاليف دينى مقيد نماييد، همواره سعى كنيد نماز خود را اول وقت بخوانيد، حتى اگر مشغول نوشتن مطالبى باشيد كه فقط چند سطر يا كلمهاى از آن باقى مانده باشد يا با كسى مشغول صحبت كردن هستيد، آن را رها كنيد و خواسته و ميل درونى خود را فداى اراده انسانى خود سازيد، انجام تكاليف و عباداتى هم چون نماز در اول وقت و روزه و حج و جهاد و صدقه و انفال مالى، باعث تقويت اراده مىگردند.
4 - همواره در مقابل سختىها و ناملايمات زندگى (كار و تحصيل و غيره) بردبار باشيد و استقامت به خرج دهيد.
5 - سعى كنيد هر روز، در وقت معينى مثلاً صبحها، دقايقى را به ورزش و نرمش اختصاص دهيد.
6 - نفس انسان، مخصوصا جوانان به خواب بعد از اذان صبح تمايل دارد، جهت تقويت اراه با اين ميل نفسانى مبارزه كنيد.
7 - پيوسته به خود تلقين كن كه من ارادهاى قوى دارم و توان مبارزه با خواستههاى نفسانى خويش و هم چنين غلبه بر مشكلات و مصايب را دارد. از شكست خوردن نمىهراسم. اگر موفق نشدم، با كسب تجربه و انرژى و نشاط بيشتر مجددا اقدام مىكنم تا به هدف و مقصد خود برسم. من توانايى رسيدن به هدف و برطرف كردن موانع و مشكلات را دارم.
8 - كارى را كه شروع كرديد، با حوصله و دقت به پايان برسانيد و از رها كردن يا سر هم بندى آن بپرهيزيد.
9 - با رعايت بند اول اين توصيه و م با ديگران در تصميمگيرىها سرعت عمل داشته باشد. از وسواس و دودلى و امروز و فردا كردن دورى كنيد.
10 - فكر خود را هم زمان به چند كار مشغول نكنيد. سعى كنيد همواره توجه شما به يك كار معطوف گردد.
11 - تدبير، نظم و انضباط را در همه امور زندگى خود جارى سازيد. با برنامه ريزى دقيق و منطقى، كارهاى خود را پيش ببريد. در برنامهريزى جايى براى انعطاف و جايگزين كردن امور غير قابل پيش بينى بگذاريد.
زمان غذا خوردن، استراحت و خوابيدن، مطالعه و تفريح نمودن روى برنامه باشد. تجربه نشان داده افرادى كه كتاب، لباس يا وسايل شخصى خود را در جاى منظمى نمىگذارند بلكه هر جا كه خواستند مىاندازند يا به وضع لباس و كفش و ظاهر خود توجه ندارند، به تدريج در عرصههاى مهم زندگى نمىتوانند تصمين جدى بگيرند، اگر چنين وصفى در شما است، آن را تغيير دهيد.
12- سعى كنيد در همه كارها به ويژه امور تحصيلى، تمركز حواس پيدا كنيد و از طريق تمركز حواس، اراده خود را تقويت نماييد.
در مورد حاجت خود نيز برايمان بيشتر توضيح دهيد تا بهتر راهنمايي تان كنيم.
درباره این سایت